Proces, który trwał od września bieżącego roku, dobiegł końca, a wraz z nim oficjalnie ogłoszono cenę referencyjną biometanu na polskim rynku. To istotny krok, który wprowadza dozę klarowności w kwestii wsparcia finansowego dla producentów biometanu. Jednak czy ustalenie cen referencyjnych faktycznie uruchomi rynek biometanu? Niestety nie. W artykule tłumaczymy dlaczego.
Działania w tym zakresie wynikają z nowelizacji ustawy o Odnawialnych Źródłach Energii w polskim prawodawstwie. Nowe przepisy wprowadziły pojęcie biometanu oraz konieczność ustalenia jego ceny referencyjnej poprzez rozporządzenie. Pierwszy projekt tego dokumentu został zaprezentowany we wrześniu 2023 r. przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska.
W pierwotnej propozycji Ministerstwa, cena referencyjna biometanu miała wynosić 418 złotych za 1 megawatogodzinę (MWh) w przypadku biometanu z biogazu, oraz 425 złotych za 1 MWh w przypadku biometanu z biogazu rolniczego. Jednakże, w trakcie konsultacji społecznych pojawiły się głosy krytyki, sugerujące, że proponowane wsparcie finansowe jest niewystarczające. O powodach, dlaczego cała branża krytykowała projekt cen referencyjnych dla biometanu, pisaliśmy tutaj.
W rezultacie tych konsultacji, podjęto decyzję o podwyższeniu cen referencyjnych. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 13 listopada 2023 r., cena referencyjna biometanu dla instalacji odnawialnego źródła energii została ustalona na:
- 538 złotych za 1 MWh dla biometanu z biogazu,
- 545 złotych za 1 MWh dla biometanu z biogazu rolniczego.
Rozporządzenie to wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.
Projekt o charakterze poglądowym.
Proponowane ceny referencyjne dotyczą głównie biometanowni o niskich mocach (do 1 MW mocy), co w praktyce oznacza, że mało kto skorzysta z tego systemu, zważywszy na ich niską opłacalność rynkową.
Debata dotycząca ceny referencyjnej ma zatem bardziej charakter teoretyczny niż praktyczny, skoncentrowana na biometanowniach o małych mocach, które z ekonomicznego punktu widzenia są mało atrakcyjne. Warto zauważyć, że według zachodnich projektów biometanowych, moc instalacji biometanowej powinna przekraczać 2 MW, aby była ekonomicznie uzasadniona.
Dodatkowo, cena referencyjna nie jest precyzyjnym wskaźnikiem opłacalności inwestycji, gdyż ustalona cena zakupu wynosi jedynie 90/95% ceny referencyjnej, co dodatkowo wpływa na rzeczywistą opłacalność produkcji biometanu.
Jaka powinna być cena referencyjna dla biometanu?
Zakładając, że ceny referencyjne dotyczą biometanowni o mocy powyżej 2 MW, Inicjatywa dla Środowiska i Ekomobilności sugeruje, że cena biometanu powinna kształtować się w przedziale od 540 do 560 złotych za MWh. Zdaniem Polskiej Organizacji Biometanu, cena referencyjna powinna wynieść 585 zł/MWh biometanu. Propozycja Polskiej Izby Gazownictwa i Energetyki Odnawialnej (PIGEOR) również wskazuje na cenę 585 zł/MWh biometanu. Najlepszym wyznacznikiem są ceny na rynkach rozwiniętych np. we Francji, gdzie wynosiły one 110 euro na początku uruchomienia systemu wsparcia.
Na koniec: wypowiedź Janusza Kowalskiego.
Oczywiście poziom wsparcia moim zdaniem mógłby i powinien być wyższy, jednak z optymizmem należy przyjąć tendencję wzrostową i określenie cen w rozporządzeniu (data publikacji: 17 listopada) potraktować jako pierwszy rok w rozwoju tej branży. Jestem zwolennikiem modelu francuskiego. We Francji ustalono cenę na wysokim poziomie po to, by był to impuls inwestycyjny do produkcji biometanu, który skutecznie zastępuje importowany gaz ziemny – podsumowuje na portalu społecznościowym Janusz Kowalski, sekretarz stanu MRiRW i pełnomocnik rządu ds. transformacji energetycznej obszarów wiejskich. – Dlatego cieszę się, że historycznie udało się po raz pierwszy ustalić cenę dla biometanu z biogazu rolniczego dzięki argumentom Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi na poziomie wyższym o ponad 28 proc. niż pierwotnie zaplanowano przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Dziękuję Premierowi Mateuszowi Morawieckiemu za osobiste zaangażowanie w tej sprawie i przychylność dla merytorycznych argumentów Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Ufam, że będzie to ustalona cena referencyjna dla biometanu zachęci inwestorów do budowy w Polsce biometanowni z korzyścią dla bezpieczeństwa energetycznego Polski, jak i dla obszarów wiejskich.